غربالگری سرطان دهانه رحم با هدف یافتن هر نوع تغییر در سلولهای دهانه رحم انجام میشود. در این غربالگری پزشک به دنبال آن دسته سلولهایی است که توانایی سرطانی شدن را دارند. غربالگری سرطان رحم به صورت کلی شامل تست پاپ و یا پاپ اسمیر، آزمایش HPV و یا هر دوی این آزمایشها است. امروزه تمامی بانوان برای اطمینان از سلامتی خود باید به سراغ غربالگری سرطان دهانه رحم بروند و قبل از شروع بیماریهای جبران ناپذیر از آن جلوگیری کنند.
چرا باید غربالگری سرطان دهانه رحم انجام دهیم؟
یکی از اصلیترین اهداف غربالگری سرطان رحم بررسی سلامت دهانه رحم افراد میباشد. در این آزمایشها پزشک به دنبال یافتن هر نوع تغییر غیر طبیعی در بافتهای دهانه رحم میباشد. این آزمایش پزشک به راحتی میتواند قبل از تبدیل شدن سلولهای طبیعی دهانه رحم به سلولهای سرطانی آنها را تشخیص دهد.
به این نکته توجه داشته باشید که این آزمایشها به عنوان آزمایشهای سرطان شناخته نشدهاند؛ بلکه تنها میتوانند به پیشگیری سرطان دهانه رحم کمک شایانی کنند. غربالگری سرطان رحم میتواند نمونه خاصی از ویروس HPV را نیز مورد بررسی قرار دهد.
این نوع از بیماری پاپیلومای انسانی و یا همان HPV میتواند باعث ایجاد تغییرات غیر طبیعی در سلولها و بافتهای دهانه رحم شود. امروزه تمامی پزشکان این نوع ویروس را به نام HPV پرخطر میشناسند. در صورتی که پزشک در غربالگری سرطان رحم به یک سلول و یا بافت غیر طبیعی برخورد کند میتواند قبل از آن که سلول به یک سلول سرطانی تبدیل شود آن را درمان کند و از بروز عارضههای جبران ناپذیر جلوگیری کند.
نحوه انجام غربالگری سرطان دهانه رحم
همان طور که در بالاتر نیز به این موضوع اشاره کردیم غربالگری سرطان شامل آزمایش پاپ اسمیر، تست HPV و یا هر دوی این آزمایشها میباشد. در این آزمایشها پزشک از سلولهای گرفته شده از دهانه رحم برای بررسی استفاده خواهد کرد. فرایند و نحوه انجام این آزمایشها ساده و بسیار سریع خواهد بود. نحوه انجام این آزمایش به شرح زیر است:
- در مرحله اول از متقاضی خواسته میشود که بر روی میز معاینه به صورت کامل دراز بکشد
- بعد از آن پزشک با استفاده از اسپکولوم واژن متقاضی را باز میکند. این ابزار میتواند نمای واضحتری را از دهانه رحم و واژن به پزشک ارائه دهد.
- سلولهای دهانه رحم با استفاده از ابزارهای به خصوصی نمونه برداری میشوند.
- بعد از خارج کردن نمونه از واژن متقاضی، پزشک باید نمونه را در مایع به خصوصی قرار دهد و آن را برای آزمایش به آزمایشگاهها مجهز ارسال کند.
به این نکته توجه داشته باشید در تست پاپ اسمیر نمونه برداشته شده برای بررسی سلولهای غیر طبیعی خواهد بود. این در حالی است که در نمونه برداری آزمایش HPV هدف اصلی بررسی HPV پرخطر میباشد.
بازه سنی غربالگری سرطان دهانه رحم
یکی از پرتکرارترین سوالاتی که در خصوص غربالگری سرطان رحم پرسیده شده است بازه سنی مناسب برای این آزمایشها میباشد. به صورت کلی بازه سنی این آزمایشها به شرح زیر میباشد:
سن 21-29 سال
با توجه به توصیه پزشکان بانوان باید اولین تست پاپ اسمیر خود را در سن 21 سالگی انجام دهند و بعد از آن باید هر 3 سال یک بار به سراغ انجام دوباره این آزمایش بروند.
سن 30-65 سال
در صورتی که در بازه سنی 30 الی 65 سال خود هستید باید یکی از روش های زیر را برای غربالگری سرطان در نظر داشته باشید:
- شما میتوانید به سراغ انجام تست HPV بروید و هر 5 سال یک بار آن را تکرار کنید،
- در این بازه سنی برای انجام پاپ اسمیر باید هر 3 سال یکبار اقدام شود.
- شما میتوانید هر دوی آزمایشهای HPV و پاپ اسمیر را هر 5 سال یک بار انجام دهید.
- بهتر است فرد با ورود به 25 سالگی به سراغ انجام آزمایش HPV برود و هر 5 سال تا سن 65 سالگی به سراغ تکرار آن برود.
بیش از 65 سال
در صورتی که شما سن بیش از 65 سال دارید بهتر است با پزشک متخصص خود مشورت داشته باشید و بدانید که آیا همچنان نیاز به انجام غربالگری سرطان دهانه رحم دارید و یا خیر.
در صورتی که شما قبل از این سن تمامی آزمایشها و تستهای غربالگری سرطان را به صورت منظم انجام داده باشید و نتایج آن نیز طبیعی بوده باشند بدون شک دیگر نیازی به ادامه دادن غربالگری سرطان رحم نخواهید داشت. لازم به ذکر است در موارد نادر دیده شده است که فرد حتی بعد از 65 سالگی نیز همچنان نیاز به انجام این تستها میباشد.
توقف غربالگری سرطان دهانه رحم چه زمانی است؟
به صورت کلی توقف این تستها با شرایط زیر انجام میشود:
- بانوانی که بیش از 65 سال دارند میتوانند غربالگری سرطان رحم را متوقف کنند.
- افرادی که سابقه سلولهای غیر طبیعی را در دهانه رحم خود نداشتهاند.
- افرادی که 3 نتیجه آخر تست پاپ اسمیر آنها منفی بوده است.
- افرادی که دو آزمایش HPV پشت سر آنها منفی بوده است.
آیا غربالگری سرطان دهانه رحم دقیق است؟
با توجه به تحقیقات و مطالعات به دست آمده درجه حساسیت غربالگری سرطان رحم 55 درصد الی 80 درصد بیان شده است. این آزمایش به عنوان یک آزمایش دقیق برای تشخیص سلولهای غیر طبیعی دهانه رحم شناخته شده است.
نتیجه گیری
هدف اصلی از انجام غربالگری سرطان یافتن انواع سلولهای پیش سرطانی در ناحیه دهانه رحم میباشد. این تستها میتواند به پزشک در تشخیص زودرس سرطان دهانه رحم کمک کند.
در بسیاری از موارد با توجه به دقیق بودن و حساسیت بسیار بالای این تستها در طول غربالگری سرطان رحم پزشک میتواند سرطان را مشاهده کند. با این تستها پزشک میتواند سرطان دهانه رحم را در مراحل اولیه خود مشاهده کرده و درمان آن را در سریعترین زمان ممکن آغاز کند.
سوالات متداول
انجام غربالگری سرطان رحم یک انتخاب میباشد و هیچ ضرورتی در آن وجود ندارد. اما به این نکته توجه داشته باشید این تستها یکی از بهترین راهها برای محافظت در برابر سرطان دهانه رحم میباشد.
بهترین سن برای انجام این آزمایش 25 سال میباشد. این در حالی است که برای انجام تست پاپ اسمیر بهترین سن برای آغاز آن در سن 21 سالگی است.
• بانوانی که سابقه سرطان دهانه رحم داشته
• افرادی که به HIV آلوده هستند
• خانمهایی که سیستم بدنی ضعیفی دارند باید برای این تست به صورت مکرر اقدام کنند و باید از تمامی دستورالعملهای پزشک خود پیروی کنند.
بروز سرطان دهانه رحم در سنین زیر 21 سال بسیار نادر میباشد. کمتر از 1 نفر در بین 1000 نفر در سنین 15 الی 19 سال خود دچار این بیماری شده اند. بیشتر بانوان بعد از شروع رابطه و آمیزش واژینال به HPV آلوده شده اند.