عفونت واژن به وضعیتی گفته میشود که با تغییر در تعادل باکتری‌ها و قارچ‌های موجود در واژن، باعث تولید علائمی مانند خارش، سوزش، التهاب و ترشح مقدار زیادی از مایعات واژن میشود. عفونت ممکن است به دلیل استفاده از صابون‌های قوی، تغییر فصل، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، شستشوی بیش از حد واژن و یا از راه جنسی ایجاد شود. درمان عفونت واژن معمولا شامل مصرف داروهای ضد قارچ و ضد باکتری، استفاده از صابون‌های ملایم، انجام تمرینات کیگل و تغییر در رژیم غذایی میشود. برای جلوگیری از ابتلا به عفونت، می‌توانید از صابون‌های ملایم و بدون عطر استفاده کنید، از شستشوی بیش از حد واژن خودداری کنید، لباس‌های نامناسب و تنگ را نپوشید و از استفاده از کاندوم با عرض کمتر از 5.1 سانتی‌متر خودداری کنید. در صورتی که علائم عفونت دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
عفونت واژن چیست؟
عفونت واژن درواقع هجوم و تأثیر یک عامل عفونی به واژن است که بر بافت های آن تأثیر می گذارد. عوامل عفونی مختلفی وجود دارند که می توانند بر واژن تأثیر بگذارند مانند: باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها، انگل ها و موارد دیگر.
شایع ترین اثر عفونت واژن، واژینیت یا همان التهاب واژن است که می تواند بهدلایل مختلفی ایجاد شود.
انواع عفونت واژن
عفونت واژن به دو نوع واژینیت عفونی و واژینت غیر عفونی تقسیم میشود که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
واژینیت عفونی
عفونت کلامیدیا
این بیماری توسط باکتری کلامیدیا تراکوماتیس (کلامیدیا) ایجاد می شود و در بیشتر موارد بدون علامت است؛ به همین دلیل تشخیص آن دشوار میشود. شایع ترین علائم این نوع از عفونت واؤن ترشحات سفید رنگ با بویی متفاوت از حد معمول، خونریزی و درد است.
در صورت بروز این عفونت مراجعه به بهترین متخصص زنان بسیار مهم است زیرا اگر این عفونت پیشرفت کند، می تواند به اندام های تناسلی زنان آسیب برساند و باعث ناباروری شود.
واژینوز باکترینا
در این نوع عفونت واژن، علائم واضح تری مانند ترشح ضعیف و ترشح سفید یا خاکستری با بوی ماهی مانند وجود دارد . همچنین می تواند با خارش در ناحیه خارجی واژن و سوزش هنگام ادرار همراه باشد.
کاندیدیازیس واژینال
این عفونت از قارچ آلبیکنس به وجود می آید و به طور طبیعی در بدن وجود دارد. این عفونت زمانی ایجاد می شود که اسیدیته واژن به طور انبوه تکثیر می شود .
کاندیدیازیس یکی از شایع‌ترین و ناراحت‌کننده‌ترین عفونت‌های واژن است ، زیرا علائم آن می‌تواند منجر به تحریک آزاردهنده شود که تحمل آن دشوار است. برخی از این علائم شامل تورم، خارش یا سوزش در ناحیه فرج است . ترشحات واژ، رنگی سفید متمایل به زرد پیدا می کند و غلیظ تر از حد معمول است.
واژینیت تریکومونیازیس
بارزترین علامت این عفونت وازن ترشحات زرد یا سبز با بوی بد است که همراه با سوزش و خارش در واژن است. درمان آنتی بیوتیکی می تواند عود عفونت در آینده جلوگیری شود.
واژینیت غیر عفونی
واژینیت غیر عفونی در واقع التهاب واژن یا فرج (ولوواژینیت) است که در اثر استفاده از دئودورانت ها یا دوش های واژینال، پوشیدن لباس های تنگ یا عدم رعایت بهداشت ایجاد می شود.
این نوع ناراحتی حتی می تواند دختران را قبل از بلوغ نیز تحت تاثیر قرار دهد و باعث واکنش آلرژیک شود که شامل بوی بد لگن، خارش و سوزش است.
مواردی نیز در دوران یائسگی به دلیل کاهش هورمون ها وجود دارد . این وضعیت می تواند باعث خشکی واژن و ایجاد درد یا سوزش در حین مقاربت شود. برای درمان آن، روان کننده های مبتنی بر استروژن برای بهبود ناحیه و کمک به کاهش درد تجویز می شود.
زنانی که هر یک از این علائم را دارند باید برای معاینه و تشخیص به موقع نوع عفونت واژن که بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد به متخصص زنان مراجعه کنند. تا موثرترین درمان را با توصیه های بهداشتی برای جلوگیری از بروز مجدد عفونت تجویز خواهد کرد
عفونت واژن چگونه ایجاد می شود؟
بیشتر عفونت‌های واژن از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند، اگرچه در برخی موارد نیز عفونت‌های واژن بدون این نوع سرایت ایجاد می‌شوند.
شانس ابتلا به عفونت واژن یا ولوواژینیت با عوامل خطر مختلف افزایش می یابد که این عوامل خطر شامل موارد زیر می شود.
- وجود بیماری های عمومی و متابولیسم مانند دیابت
- دوران بارداری یا شیردهی
- ایمنی بدنی پایین، به دلیل بیماری هایی که ایمنی را در خطر قرار می دهد مانند HIV، بیماری های خونی، لوسمی، لنفوم و…
- درمان های دارویی که باعث کاهش دفاع یا محافظت در برابر عفونت های واژنیال می شود مانند: آنتی بیوتیک ها، کورتیکواستروئیدها و شیمی درمانی.
- روش‌های پیشگیری از بارداری هورمونی ، مانند داروهای ضد بارداری خوراکی، که از تخمک‌گذاری جلوگیری می‌کنند و می‌توانند اکولوژی واژن را تغییر دهند.
- سابقه ابتلا به ولوواژینیت یا سایر عفونت‌های اندام تناسلی مانند کاندیدیازیس یا واژینوز باکتریایی .
- رعایت نکردن اقدامات بهداشتی در ناحیه تناسلی مانند استفاده از صابون، پوشیدن لباس زیر نامناسب، تعویض نکردن تامپون و پد در مواقع ضروری
- تغییر مکرر شریک جنسی یا انجام روابط جنسی پرخطر بدون اقدامات لازم برای جلوگیری از عفونت واژن.
- حمام کردن در امکاناتی مانند وان یا استخرهای آلوده با کلر اضافی
علائم عفونت واژن
واژینیت عفونی اغلب با التهاب فرج همراه است و ولوواژینیت ایجاد می کند که گاهی اوقات، با التهاب دهانه رحم همراه است که به آن سرویسیت رحم می گویند.
در واژینیت عفونی و واژینیت غیر عفونی، التهاب واژن می تواند علائم و نشانه های مشابهی ایجاد کند، مانند:
- ترشحات فراوان همراه با رنگ و بوی غیر طبیعی.
- قرمزی، تورم و احساس گرما در ناحیه تناسلی به دلیل التهاب در ناحیه ولوواژینال.
- سوزش و خارش ولوواژینال و گاهی نیز مجرای ادرار.
- درد ولوواژینال، که می تواند خود به خود باشد یا در اثر مالش ایجاد شود.
- سوزش ادرار، که شامل احساس سوزش یا درد هنگام ادرار است.
- دیسپارونی یا درد در رابطه جنسی .
چگونه از عفونت واژن جلوگیری کنیم
اقدامات زیر به شما در جلوگیری از عفونت کمک می کند :
- از محصولات مناسب برای بهداشت ناحیه تناسلی استفاده کنید.
- لباس زیر نخی و نه خیلی تنگ بپوشید تا از رطوبت و گرمای بیش از حدی که مستعد ابتلا به عفونت‌های واژن، به‌ویژه قارچ‌ها هستند، جلوگیری کنید.
- در استفاده آنتی بیوتیک ها و کورتیکواستروئیدها زیاده روی نکنید، زیرا آنها ایمنی طبیعی واژن را کاهش داده و باعث عفونت واژن می شوند.
- در دوران یائسگی، مراجعه منظم به متخصص زنان برای پیشگیری از عفونت ضروری است .
- در روابط جنسی از کاندوم استفاده کنید و بهداشت را قبل، حین و بعد از مقاربت رعایت کنید.
کولپوسکوپی چیست و چه زمانی انجام می شود؟
